W październiku obchodzony jest Światowy Dzień Hospicjum i Opieki Paliatywnej. Tematem
tegorocznych obchodów jest „Jesteś ważny, dlatego że jesteś tym, kim jesteś, i to do
ostatniej chwili życia”.
Celem obchodzonego co roku dnia jest:
podzielenie się naszą wspólną wizją, odnośnie zwiększenia dostępności opieki
hospicyjnej i paliatywnej na całym świecie,
podniesienie świadomości i zrozumienia potrzeb – medycznych, społecznych,
praktycznych, duchowych – osób żyjących z chorobą ograniczającą życie i ich rodzin,
zebranie funduszy na wsparcie i rozwój usług opieki hospicyjnej i paliatywnej na
całym świecie.
Kluczowym działaniem w tegorocznej kampanii Światowego Dnia Hospicjum i Opieki
Paliatywnej jest wezwanie rządów do wysłuchania osób potrzebujących opieki paliatywnej
lub uzyskania dostępu do opieki paliatywnej oraz do wspierania włączenia podstawowego
pakietu opieki paliatywnej we wszystkie krajowe programy zdrowotne.
W tym roku obchodzimy stulecie urodzin Dame Cicely Saunders, założycielki
Hospicjum św. Krzysztofa w Londynie i twórczyni nowoczesnego ruchu hospicyjnego.
W stworzonym przez nią pierwszym w świecie hospicjum obowiązuje zapisana przez Nią
zasada:
„Jesteś ważny, dlatego że jesteś tym, kim jesteś, i to do ostatniej chwili życia. Uczynimy
wszystko, co w naszej mocy, nie tylko by pomóc ci spokojnie umrzeć, ale też żyć aż do
samej śmierci. Istotą hospicjum jest ŻYCIE, jak wszystko, co ludzie mogą zrobić i czym
mogą się dzielić w ostatnim okresie swego życia, które może okazać się najważniejszym
okresem.”
Opieka nad terminalnie chorym rozpoczęta po raz pierwszy w Polsce w 1972 roku w Zespole
Synodalnym Kościoła Arki Pana w Krakowie Nowej Hucie trwa do dnia dzisiejszego. Grupa
parafialna, zawiązana podczas budowy kościoła, w skład której wchodzili także lekarze
i pielęgniarki, postanowiła bezinteresownie służyć nieuleczalnie chorym na raka w Szpitalu
im. S. Żeromskiego w Krakowie, a także podjęła inicjatywę wybudowania domu
hospicyjnego. W latach siedemdziesiątych ubiegłego stulecia nikt nie wyobrażał sobie, jak
wiele jeszcze można ofiarować odchodzącemu człowiekowi. W 1981 roku parafialny zespół
postanowił powołać stowarzyszenie, które zostało zarejestrowane 29 września 1981 roku
pod nazwą Towarzystwo Przyjaciół Chorych „Hospicjum”. Towarzystwo było pierwszym
stowarzyszeniem hospicyjnym w Polsce. Następny Zespół Hospicyjny Hospicjum Pallotinum
powstał w Gdańsku w 1983 roku z inicjatywy Ks. Eugeniusza Dutkiewicza SAC i prof. Joanny
Muszkowskiej – Penson. Kolejne tworzone były przez lekarzy i pielęgniarki oraz osoby innych
zawodów w Poznaniu, Warszawie, Radomiu, Szczecinie, Zielonej Górze, Gdyni, Lublinie,
Płocku i innych miastach Polski. Wolontaryjny ruch niósł pomoc chorym i ich rodzinom, ale
również mówił społeczeństwu o sensie hospicyjnej służby, o tym że opieka nad chorym to
nie tylko profesjonalna opieka medyczna, ale również opieka duchowa i ofiarowana obecność
oraz zapewnienie o towarzyszeniu choremu do końca jego dni. To wsparcie dane rodzinie,
która już od momentu nieubłaganej diagnozy zaczyna przeżywać myśl o rozstaniu nie tylko
w czasie choroby bliskiej osoby, ale także w okresie żałoby.
Lata 1990 – 1999 cechuje bardzo intensywny rozwój opieki paliatywnej i hospicyjnej w Polsce.
Liczba podmiotów leczniczych prowadzących opiekę paliatywną i hospicyjną
w poszczególnych sektorach
publiczny prywatny pozarządowy suma
1989 r. 1 – 15 16
2000 r. 94 – 80 174
2006 r. 41 30 131 202
2018 90 266 132 488*
* jeden podmiot prowadzi kilka zakładów opieki paliatywnej i hospicyjnej w różnych miejscowościach –
liczba zespołów realizujących opiekę wynosi ponad 500.
Sądeckie Hospicjum